Dzięki doskonałym właściwościom i łatwej obróbce drewno jest chętnie wykorzystywane do budowy i wykańczania domów. W wielu przypadkach wykonuje się z niego istotne elementy konstrukcji. Często używamy go także do budowy elementów małej architektury ogrodowej. Drewno jest materiałem odpornym na wodę, jednak dłuższy kontakt z wilgocią może powodować pojawienie się w jego strukturze mikroorganizmów.

Na zbyt wilgotnym drewnie mogą pojawić się również pleśnie, które choć nie zmieniają jego właściwości konstrukcyjnych, wpływają na jego walory estetyczne. Dzięki bogatej ofercie preparatów do zabezpieczania drewna z wyborem właściwego produktu nie powinniśmy mieć problemów. Przed podjęciem decyzji o zakupie konkretnego preparatu bardzo ważne jest dokładne określenie, przed czym ma on chronić i jak działać. Na opakowaniu powinna znajdować się informacja odnośnie zakresu ochrony. Niektóre produkty są przeznaczone jedynie do zwalczania pleśni bądź konkretnych gatunków owadów, inne z kolei działają kompleksowo, zabezpieczając oraz nadając drewnu nową barwę.

Najczęściej stosowanymi preparatami do ochrony drewna są lakiery, dobrze zabezpieczające drewniane elementy przed niekorzystnym wpływem warunków pogodowych - nałożenie ich na drewniane elementy zapewni efekt twardej, bezbarwnej powłoki odpornej na ścieranie oraz wodę. Powłoka taka jest jednak dość szczelna, w związku z tym wszelka wilgoć pozostająca w drewnie może powodować znane nam łuszczenie się warstwy lakieru.

Podobnie jak lakiery także bejce zapewniają skuteczną ochronę, nadając jednocześnie drewnu określone zabarwienie. Jednak w tym przypadku na powierzchni elementów drewnianych nie tworzy się warstwa lakiernicza, a sam proces zabezpieczenia drewna następuje wewnątrz jego struktury. Dodatkowe zabezpieczenie drewna warstwą lakieru zapewnia podwójną ochronę. Można też zastosować tzw. lakierobejcę, dzięki której podczas jednego malowania uzyskujemy połączenie barwnej impregnacji z nałożeniem warstwy lakieru. Większość dostępnych na rynku produktów zawiera środki grzybobójcze oraz odstraszające owady, co daje jeszcze efektywniejszą ochronę.

Przy powierzchniowym zabezpieczaniu drewna świetnie sprawdzają się impregnaty olejowe oraz rozpuszczalnikowe. Warto jednak pamiętać, że zawierają duże ilości środków szkodliwych dla organizmów żywych, dlatego podczas ich nakładania powinno się zachować dużą ostrożność. W ofercie handlowej są dostępne także solne preparaty impregnujące, które nie wymagają żadnego podkładu, dzięki czemu mogą być stosowane praktycznie na wszystkich powierzchniach. Chronią przed rozwojem grzybów i owadami, a jednocześnie poprawiają ognioodporność materiału. Są przy tym bezpieczne - nie szkodzą zdrowiu. Ich skuteczność zależy przede wszystkim od tego, jak głęboko wnikną w strukturę drewna. Im głębiej, tym ochrona efektywniejsza. Rozwiązanie to ma jednak wadę - impregnaty solne nie są odporne na działanie wody, przez co mogą być wymywane podczas deszczu. Z tego względu, jeśli będą poddawane działaniu wody opadowej, powinny być dodatkowo zabezpieczone warstwą lakierobejcy lub farby do drewna.

WYBIERAMY OPTYMALNY PREPARAT

Dobór odpowiedniego preparatu jest ściśle związany z miejscem użytkowania elementu drewnianego. Zabezpieczając drewno konstrukcyjne więźby dachowej domu, powinniśmy użyć preparatów chroniących drewno przede wszystkim przed owadami i innymi mikroorganizmami, dla których materiał ten stanowi doskonałą pożywkę, ponieważ po dłuższym okresie ich działanie negatywnie wpływa na strukturę drewna. Elementy więźby dachowej nie są narażone na długotrwałe promieniowanie UV oraz opady atmosferyczne. Zagrożeniem może być co najwyżej okresowa zwiększona wilgotność oraz znaczne różnice temperatury. W takich przypadkach doskonale sprawdzają się impregnujące preparaty solne, które oprócz substancji czynnych zawierają niekiedy również barwnik, ułatwiający kontrolę dokładności impregnacji. Zabezpieczone elementy po wyschnięciu impregnatu nie są szkodliwe dla otoczenia. Właściwością tych preparatów jest ograniczenie palności zaimpregnowanego drewna, co w przypadku elementów konstrukcyjnych domu jest niezaprzeczalnym atutem. Preparaty solne - jako jedyne wśród preparatów impregnujących - są dostępne w postaci proszku do przygotowania roztworu o wskazanych przez producenta proporcjach lub gotowego koncentratu. Ich skuteczność zależy przede wszystkim od głębokości wniknięcia w strukturę drewna, co sprawia, że w zasadzie powinny być stosowane jedynie do impregnacji próżniowo-ciśnieniowej lub w głębokiej kąpieli.

Kolejnym rozwiązaniem stosowanym do ochrony drewna są preparaty impregnujące wodorozcieńczalne. Używa się ich zarówno do impregnacji drewna metodami przemysłowymi, jak i przy użyciu natrysku lub pędzla. Mogą stanowić podstawową ochronę drewna użytkowanego na zewnątrz budynku, gdyż po wyschnięciu stają się niewymywalne. W ten sposób zabezpiecza się m.in. konstrukcje dachowe impregnowane preparatami solnymi lub miejsca pozbawione impregnacji, gdzie drewno było np. przycinane. Natrysk, ze względu na małą lepkość, można wykonać opryskiwaczem ogrodniczym.

DRZWI I BRAMY GARAŻOWE

Duże gładkie, drewniane powierzchnie wymagają zastosowania nieco innych preparatów ochronnych, zwłaszcza gdy są to np. drewniane drzwi naszego domu lub garażu. Tego typu drewniane płaszczyzny są narażone na działanie słońca, wiatru, zmian temperatury oraz uszkodzenia mechaniczne. Właściwy dobór produktów do malowania i zabezpieczania zwiększa trwałość drzwi, zapobiega rozsychaniu, wypaczaniu i pękaniu, a także zapewnia długotrwały estetyczny wygląd. Wykonując prace zabezpieczające te powierzchnie, szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na ostateczny efekt. Prace należy wykonać bardzo starannie, a zastosowane preparaty powinny być najwyższej jakości. Najwygodniej będzie posługiwać się preparatami, które jednocześnie zaimpregnują drewno oraz pozwolą na uzyskanie estetycznej powłoki na zewnątrz. Przykładem mogą być lazury ochronne - produkty o potrójnych właściwościach. Wnikając w głąb drewna, doskonale zabezpieczają przed wilgocią i wodą, nadają wybrany kolor powierzchni drewna oraz chronią przed promieniowaniem UV. Są także wygodne do stosowania przy pracach renowacyjnych, ponieważ pozwalają na ułożenie kolejnej warstwy bez konieczności usuwania poprzedniej.

MEBLE OGRODOWE

W przypadku mebli ogrodowych zwykle zależy nam, by ich wygląd pozostał jak najbardziej naturalny. Powinny być dobrze zabezpieczone przed wilgocią, czynnikami biologicznymi i promieniowaniem UV, stąd dobrym rozwiązaniem będzie zastosowanie bejcy i dobrej jakości lakieru lub lakierobejcy, a także innych preparatów impregnujących opartych na rozpuszczalnikach organicznych (np. benzynie). To samo dotyczy malej architektury ogrodowej: płotów, elementy placów zabaw, pergoli, altan, pojemników i skrzyń na rośliny. Za pomocą odpowiednich środków należy zapewnić im ochronę przed słońcem, wiatrem, wilgocią, mrozem, dużymi różnicami temperatur, a także zagrożeniami biologicznymi, takimi jak owady, grzyby lub szkodliwe dla drewna mikroorganizmy.

TARASY DREWNIANE

Szczególnym miejscem, narażonym na działanie niesprzyjających warunków atmosferycznych, jest przydomowy drewniany taras. Przez kilka miesięcy w roku zalega na nim śnieg, jest stale narażony na działanie deszczu, poddawany znacznemu rozszerzaniu termicznemu, a jego powierzchnia jest intensywnie atakowana przez promieniowanie UV. Zarówno sam materiał, z którego jest wykonany taras, jak i preparaty ochronne powinny być dobrze dopasowane. Szczególnie odpornym, a tym samym polecanym surowcem do budowy tarasu jest drewno egzotyczne, ponieważ jest bardziej niż inne gatunki odporne biologicznie i mniej podatne na uszkodzenia mechaniczne. Egzotyczne gatunki drewna natura wyposażyła w olejki i substancje chemiczne chroniące je przed rozwojem grzybów i bakterii. Jednak także tego typu gatunki drewna należy odpowiednio pielęgnować. Trzeba stosować specjalne oleje roślinne zawierające woski i duże ilości specjalnych żywic. Dzięki nowoczesnej formule olej głęboko wnika w drewno, zapewniając mu pełną ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Podkreśla naturalne piękno i strukturę drewna. Jest wysoce odporny na czynniki atmosferyczne, promieniowanie UV, a zabezpieczone powierzchnie pozostają mniej wrażliwe na usterki wywołane znaczną rozszerzalnością termiczną materiału. W przypadku tarasów czynności ochronne zaleca się wykonywać dwukrotnie w ciągu roku. Bez względu na to, czy użyjemy środków podkreślających jedynie wygląd naturalnego drewna, czy zdecydujemy się poprzez malowanie całkowicie zmienić jego barwę i ukryć fakturę, prace na powierzchniach elementów architektury ogrodowej powinny być wykonywane niezwykle starannie i dokładnie. Odpowiednie zabezpieczenia elementów drewnianych znacznie przedłużają ich trwałość, poprawiają estetykę i ułatwiają utrzymywanie w czystości.